Afasie
Afasie is een neurogene taalstoornis, veroorzaakt door een hersenletsel, waarbij de patiënt moeilijkheden ondervindt met de gesproken en/of geschreven taal. De oorzaak van dit hersenletsel is meestal een beroerte, maar het kan ook ontstaan door een hersentumor, een hersentrauma (ongeval), een infectie (bv.: encefalitis) of een andere aandoening in de hersenen. De moeilijkheden kunnen zich situeren op de taalproductie (spreken, schrijven), op het taalbegrip (mondelinge en schriftelijke taal) of op beide domeinen. In principe heeft een persoon met afasie enkel problemen met het uiten en begrijpen van taal en is zijn denken niet gestoord.
Dysartrie
Dysartrie is een spraakstoornis die wordt veroorzaakt door een beschadiging van het zenuwstelsel. Spieren die nodig zijn voor de ademhaling, de stemgeving en de articulatie werken hierdoor onvoldoende. Een beroerte, een hersentumor of neurologische aandoeningen (zoals de ziekte van Parkinson) zijn mogelijke oorzaken van een dysartrie. Personen met een dysartrie hebben een verminderde verstaanbaarheid waardoor de communicatie verstoord wordt.
Spraakapraxie
Bij een spraakapraxie is het programmeren van de spieren die nodig zijn bij het spreken verstoord. Een hersenletsel is hiervan de oorzaak. Bij alle handelingen die u uitvoert, gebruiken onze hersenen vaste schema’s. Door deze schema’s weten we, onbewust, in welke volgorde wij een handeling moeten uitvoeren. Bij een spraakapraxie wordt het schema voor het programmeren van de spraak niet meer goed gebruikt. De spieren werken goed, maar het aansturen van de spieren geeft problemen.
Algemeen
Logopedische revalidatie is een belangrijk onderdeel in de behandeling van hoofd-halskanker. Chirurgie in het neus-, keel- en oorgebied kan leiden tot problemen betreffende het slikken en het spreken. De logopedist kan helpen om het spreken en het slikken te verbeteren door oefentherapie of door compensatiegericht te werken.
Laryngectomie
Bij een laryngectomie wordt het strottenhoofd weggenomen. Een laryngectomie heeft ingrijpende gevolgen op de manier waarop de patiënt ademt en spreekt. De patiënt ademt niet meer langs de mond en neus, maar via een opening in de hals (tracheostoma). De stembanden werden verwijderd waardoor het niet meer mogelijk is om normaal te spreken.
Een persoon met dysfagie heeft problemen om voedsel en/of drank veilig en/of efficiënt van de mond via de keelholte naar de slokdarm te brengen. Er wordt gesproken over neurologische slikstoornissen als de slikstoornissen het gevolg zijn van een beroerte, een hersentrauma (ongeval) of progressieve neurologische aandoeningen (zoals Amyotrofische Laterale Sclerose (ALS), Multiple Sclerose (MS),…). Ook een tumor in de hoofd-halsregio of (normale) veroudering kunnen aan de basis liggen van slikproblemen.